गोव्याच्या काजूला GI टॅग (भौगोलिक संकेत) मिळाला आहे. गोव्याच्या मुख्यमंत्र्यांनी त्याबद्दल प्रशंसा केली आणि सांगितले की गोवा राज्यातील काजू उद्योगासाठी ही एक उत्तम संधी आहे आणि “स्वयंपूर्ण गोवा मिशनच्या दिशेने एक मैलाचा दगड आहे”.
विशिष्ट भौगोलिक प्रदेशातून उगम पावलेल्या उत्पादनांना GI टॅग दिला जातो, जे अद्वितीय वैशिष्ट्ये आणि गुण दर्शवतात. थोडक्यात, तो जागतिक बाजारपेठेतील ट्रेडमार्कप्रमाणे काम करतो. चेन्नईमधील भौगोलिक संकेत नोंदणी हे मंजूर करते.
गोव्याच्या काजूसाठी GI टॅगचे महत्त्व
- हे GI स्टिकर ग्राहकांना अस्सल गोव्यातील काजू राज्याबाहेर उत्पादित काजूपासून वेगळे आहे असे समजण्यास मदत मिळेल.
- GI लेबलमध्ये या वस्तूंसाठी ग्राहकांची मागणी वाढवण्याची क्षमता आहे, जी प्रादेशिक काजू उत्पादक, उत्पादक आणि राज्याच्या अर्थव्यवस्थेसाठी फायदेशीर ठरेल.
- एकट्या कलंगुटमध्ये, 300 हून अधिक दुकाने आहेत जी त्यांचे काजू गोव्यातील असल्याचा प्रचार करतात आणि प्रत्यक्षात इतर भारतीय राज्यांसह आयव्हरी कोस्ट, घाना, गिनी बिसाऊ आणि टांझानिया येथून येतात.
- हे व्यापारी आणि प्रोसेसर वारंवार खालच्या दर्जाची उत्पादने तयार करतात कारण ते गुणवत्ता, पॅकिंग, वजन इ.च्या मानकांचे पालन करत नाहीत. GI टॅग मुळे हे सर्व बंद होईल आणि गोआ काजू चा उत्कृष्ट ब्रँड निर्माण होईल.
गोवा काजूचा इतिहास
- काजू मूळतः लॅटिन अमेरिकेतील ईशान्य ब्राझीलमधून आले आणि पोर्तुगीजांनी ते १६व्या शतकात (१५७०) गोव्यात आणले. जेव्हा काजू पहिल्यांदा भारतीय किनार्‍यावर आणला गेला तेव्हा ते प्रामुख्याने वनीकरण आणि माती संवर्धनासाठी पीक म्हणून ओळखले गेले.
- गोवा काजू मॅन्युफॅक्चरर्स असोसिएशनने (GCMA) त्यांच्या GI ऍप्लिकेशनमध्ये नमूद केलेल्या ऐतिहासिक कागदपत्रांनुसार, ख्रिश्चन मिशनरींनी लॅटिन अमेरिकन राष्ट्रांमधून उच्च उत्पन्न देणाऱ्या जातींची वाहतूक केली आणि गोव्यात त्यांची सक्रियपणे शेती केली.
- काजूच्या व्यावसायिक मूल्याची ओळख होण्यापूर्वी त्यांच्या परिचयानंतर जवळजवळ एक शतक लागले.
- “गोव्यातील व्यापार आणि वाणिज्य इतिहास 1878-1961” या अभ्यास प्रबंधानुसार, गोव्यातील पहिल्या cashew plant 1926 मध्ये कार्य करण्यास सुरुवात केली आणि काजूची पहिली शिपमेंट 1930 मध्ये पाठवण्यात आली.
भारतातील काजू उद्योग
- भारत हा जगातील सर्वात मोठा काजू उत्पादक देश आहे, जो जागतिक उत्पादनाच्या 20% पेक्षा जास्त आहे. कच्च्या काजू उत्पादनात भारत आघाडीवर आहे, तर काजू प्रक्रियेत व्हिएतनाम आघाडीवर आहे.
- भारतात सर्वाधिक काजूचे उत्पादन करणारे राज्य महाराष्ट्र आहे. महाराष्ट्रानंतर आंध्र प्रदेश आणि ओडिशा ही राज्ये आहेत.
काही भौगोलिक तपशील
- जगभरात, काजूची झाडे उष्णकटिबंधीय आणि उपोष्णकटिबंधीय भागात उगवली जातात जिथे वार्षिक पाऊस 1,000 ते 1,500 मिमी पर्यंत असतो.
- सामान्य तापमान 25 ते 30 अंश सेल्सिअस दरम्यान असते.
- 6.0 ते 7.0 pH असलेल्या वालुकामय, चांगल्या निचरा होणार्‍या मातीला हे झाड येते.
जीआय टॅग काय आहे
म्हणजे जॉग्रफिकल इंडिकेशन म्हणजेच भौगोलिक संकेत हे एखाद्या विशेष ठिकाणी उत्पादित केले जाणारे उत्पादन असते त्यामुळे आंतरराष्ट्रीय मार्केटमध्ये या उत्पादनाची एक वेगळी ओळख असते हा टॅगhttp://Geographical Indications of Goods (Registration and Protection) Act of 1999 या अंतर्गत आहे
Read other such GI tag information here https://ipindia.gov.in/registered-gls.htm